Het staat vast dat de plaats die het kind in het gezin inneemt (oudste, tweede, jongste enz.) een invloed heeft op de ontwikkeling van de persoonlijkheid.

Uiteraard zijn er ook andere factoren die een rol spelen zoals het leeftijdsverschil tussen de kinderen, het geslacht van de kinderen en de houding van de ouders. Het loont de moeite om even in te gaan op de feiten die in nagenoeg alle gevallen geldig zijn:

• Met het eerste kind

  leren krijgen we het beroep ‘ouder zijn' onder de knie.

Bij het eerste kind kan de grote verantwoordelijkheid die op je schouders rust angstaanjagend zijn. Je wordt ongerust bij het kleinste probleem. Vele ouders doen echt hun best om perfect te zijn. De oudste kinderen willen hun ouders graag tevreden stellen en zullen er alles voor doen om het ‘perfecte kind' te zijn. Bovendien moeten zij het goede voorbeeld tonen aan hun jongere broers en zussen. Dit verklaart waarom de oudste kinderen vaak heel verantwoordelijke en eerder angstige personen zijn.

Voor de oudste kinderen blijft het tweede kind altijd een beetje degene voor wie hij de liefde van zijn ouders heeft moeten delen, ondanks de goede relatie die ze met elkaar kunnen hebben.

• Met het tweede kind

  zijn de ouders al wat meer ontspannen. Men laat het tweede kind op zijn eigen ritme zijn gang gaan en probeert minder de perfectie na te streven. Toch zal het tweede kind de oudste altijd beschouwen als een hindernis. Het tweede kind is in vele gevallen jaloers omdat hij nooit de gelegenheid heeft gehad om zijn ouders voor hem alleen te hebben.

Bovendien wil het tweede kind ook alles zo goed doen als zijn grote broer of grote zus. Het tweede kind zal daarom dikwijls blijk geven van een overdreven bewondering t.o.v het oudste kind en proberen alles op dezelfde manier te doen. Het is dan aan de ouders om tegen het tweede kind te zeggen dat het niet nodig is om het oudste kind te imiteren en dat ze van hem houden zoals hij is.

• Als er zich dan nog

  een derde kind

  aankondigt, wordt het tweede kind als het ware verpletterd tussen een broodje. Hij is niet de oudste, maar ook niet de jongste dus hij zal wat tijd nodig hebben om zijn eigen plaats in het gezin te vinden en zijn eigen persoonlijkheid te ontwikkelen. In dit geval kan het leeftijdsverschil tussen het tweede en het jongste kind nochtans een grote invloed hebben. Het jongste kind is meestal het meest evenwichtige kind van het gezin.

Het is ten slotte handig om weten dat er een ‘ideaal leeftijdsverschil' tussen de kinderen niet bestaat. Welk leeftijdsverschil ideaal is, hangt af van wat jullie ideaal vinden. Het heeft geen zin om overhaast aan een tweede kind te beginnen omdat het leeftijdsverschil op dat moment ‘ideaal' lijkt. Als het je gerust kan stellen: de meeste studies over het ‘ideale leeftijdsverschil' hebben geleid tot tegenstrijdige resultaten...

Jaloezie is een onvermijdelijk gevoel tussen broers en zussen dat zelfs constructief kan zijn. De mate waarin jaloezie aanwezig is in het gezin hangt grotendeels af van de sfeer die er heerst.

Om af te sluiten nog een laatste punt. Men durft het niet altijd hardop zeggen maar het kind kiest zijn familie niet zelf en kan moeilijk verplicht worden om van zijn broers of zussen te houden. Natuurlijk is er wel heel wat sociale druk waardoor men belang hecht aan het ‘imago' van de familie: de perfecte ouders met de perfecte kinderen, het mooie, liefdevolle gezin.