Eerste hulp bij ongevallen

Veel hangt af van een aantal reis- en persoonlijke factoren:

• de reisbestemming en de mate van toegang tot medische zorg en beschikbaarheid van geneesmiddelen op de plaats van bestemming.
• de verblijfsomstandigheden. Vijfsterrenhotel of avontuurlijke trip met de tent? Tropisch regenwoud (leve de insecten!) of skivakantie?
• de leeftijd van de kindjes
• de medische voorgeschiedenis van de sloebers

Toch kun je een paar algemene regels stellen: 

Maak voor de kinderen een aparte reisapotheek, zodat er geen vergissingen kunnen gebeuren.

Kijk voor je vertrek je thuismedicatie na op vervaldatum. Doet dat minstens een week op voorhand. Zo heb je nog voldoende tijd om naar je vertrouwde apotheek te gaan en je arts te contacteren voor nodige voorschriften.

Ook zonnecrème verliest zijn werking. Op elk zonnebrandproduct staat met een symbool aangeduid hoelang je hem na opening nog kunt gebruiken.

Vraag toestemming aan je huisarts om telefonisch of per mail advies in te winnen bij medische problemen.

Maak een geplastificeerd lijstje met noodnummers. Steek eentje in je handtas (bij je identiteitskaart), in de auto, in je toiletzak en in je EHBO-zak. (Het zou de eerste keer niet zijn dat je gsm het laat afweten en je de nummers niet kunt opzoeken in je telefoonboek).

Nuttige noodnummers:

• Huisarts/kinderarts
• Antigifcentrum
• Naaste familie
• Hotel of verblijfplaats
• Reisbureau
• Reisbijstand in geval van pech

Maak eveneens een geplastificeerd kaartje waarop gekende allergieën, ziekten of dagelijkse medicatie op vermeld staan. Heeft je kind bijvoorbeeld een allergie aan penicilline? Lijdt je kindje aan suikerziekte? Er moet je maar iets overkomen, waardoor je het aanspreekpunt niet meer kunt zijn in situaties van noodzakelijke zorg. Think worst case scenario.

Tweede hulp bij ongevallen

De onderstaande items zijn handig om in je ‘het-was-te-denken-dat-ons-dit-weer-op-vakantie-overkomt-koffer’ te steken.

Koortswerende en pijnstillende middelen

Paracetamol: in siroop of suppo’s. De voorkeur gaat uit naar siroop, omdat men daarbij beter volgens gewicht kan behandelen. Een suppo is echter handig bij braken of siroopweigering. Toe te dienen om de 6 uur indien nodig. Bij grotere kinderen kunnen (smelt)tabletten of zakjes een alternatief vormen.

Ibuprofen. Kan bij hoge koorts of hevige pijn alternerend gegeven worden met paracetamol. Maximaal 3 x daags volgens gewicht toe te dienen. Niet toedienen indien medische contraïndicatie zoals maag-of nierproblematiek. Niet op nuchtere maag.

Braken en/of diarree:

Rehydrateren is de boodschap! Orale rehydratatie-oplossing (bij braken of diarree). Zo snel mogelijk normale, licht verteerbare voeding invoegen. Domperidon- of Motiliumsiroop in overleg met je arts en op voorschrift. Alleen indien hoogstnoodzakelijk en zonder tegenindicatie. Eventueel wat probiotica of een gist zoals Enterol (verkrijgbaar in zakjes voor kindjes en in capsules voor volwassenen). Reis je naar een tropisch land?  Voorzie een aangepast antibioticum aangezien het in die landen meestal om een bacterie gaat. Alleen te gebruiken na ingewonnen advies van een arts.

• Fysiologisch serum (= zoutoplossing) in afzonderlijke dosissen voor het reinigen van neus en ogen
• Zalf voor verzorging van insectenbeten
• Zalf voor verzorging van brandwonden
• Ontsmettende zalf of vloeistof
• Siroop of druppels tegen allergische reactie of jeuk. Neem dit altijd mee. Op vakantie zijn er altijd externe factoren (gewijzigde voeding, verdomde muggen ..) die je vakantie niet in het water mogen laten vallen! Vraag raad aan je arts.

Persoonlijke geneesmiddelen. Denk maar aan: 

• Aerosol of verneveling, medicatie tegen astma
• Voorgeschreven medicatie tegen gekende allergie
• Insuline-injecties bij suikerpatiëntje
• Breedspectrumantibiotica indien de reisomstandigheden daarom vragen en aangepaste medische zorg in het land van bestemming ontoereikend is. Overleg eerst met je arts voor je antibiotica start.
• Middeltjes tegen reisziekte (Lees meer hierover in 15 tips tegen reisziekte en Wat is reisziekte?)

 Verbandmateriaal

• Ontsmettingsmiddel in kleine dosissen
• Wondpleisters afzonderlijk verpakt en in verschillende groottes (eentje met een prinses erop of een auto werkt altijd beter!)
• Steriele kompressen
• Kleefband, bij voorkeur hypoallergeen
• Eventueel Steri-Strips voor snijwonden die niet moeten gehecht worden
• Windels/zwachtels
• Veiligheidsspelden of verbandhaakjes van roestvrij materiaal

 Ander materiaal

• Digitale koortsthermometer in een huls
• Schaar en nagelschaartje
• Fijn pincet en tekenpincet of tekenhaak
• Neutrale toiletzeep of ontsmettende zeep
• Vochtige doekjes!
• Coldpack (moet koel bewaard worden op plaats van bestemming)
• Zonnecrème met hoge beschermingsfactor (>30)
• Aftersun
• Lippenzalf (zeker bij wintersportvakantie)
• Compeed

Op reis met de auto

Zet de EHBO op een gemakkelijk bereikbare plaats.
Voorzie genoeg reservekledij in geval van reisziekte.

Op reis met het vliegtuig

Hou rekening met de gevoelige kinderoortjes. Het drukverschil kan kinderen uren aan een stuk doen krijsen tijdens de vlucht (Niet dat we sowieso een aangename vlucht verwachten natuurlijk, dat kleine grut zit amper stil). Laat jonge baby’s of kindjes drinken of kauwen bij het opstijgen en dalen. Hou ze goed rechtop.

Wanneer ze al licht verkouden zijn of een gekend probleem hebben aan de oortjes (waardoor het drukverschil nog groter wordt), kan een pijnstiller en een goede neusspoeling met fysiologisch serum een halfuurtje voor vertrek wonderen doen. Vraag raad aan je arts.

Hou (levens)noodzakelijke medicatie bij in de handbagage. Vraag voor vertrek aan je (huis)arts een attestje op te stellen dat de noodzaak van deze medicatie aantoont. Hou rekening met de maximaal toegelaten hoeveelheid vloeistof  (100 ml).

Babyvoeding (zowel melk als potjesvoeding) is toegestaan in de handbagage. De hoeveelheid is afhankelijk van wat men nodig heeft tijdens de vlucht.

Opgelet: muggenwerende producten op basis van DEET zijn meestal niet toegestaan in de handbagage.

Op reis naar risicogebieden

Voorzie eventueel in het volgende:

• Anti-malariageneesmiddelen
• Insectenwerende middelen (DEET) (soms nodig in risicogebieden)

Informeer bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde of bij de arts.

Door Dr. Sofie Vanderoost – Médecin généraliste